AİHM’YE BAŞVURU FORMU DOLDURULURKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNEMLİ NOKTALAR

29146

1- Günümüz itibarıyla doldurulması gereken AİHM’ye başvuru formu, sağ üst köşesinde “2018/1” yazan formdur. Bu forma, AİHM web sayfasında belirtilen bağlantı adresinden ulaşılabilir: https://www.echr.coe.int/Pages/home.aspx?p=applicants/forms/tur&c (erişim t. 24.12.2018).

2-  Başvuru formunda “E. Olayların anlatımı”, “F. İddia edilen Sözleşme ve/veya Protokol ihlallerine ve iddiaların dayanaklarına dair açıklama” ve “G. Sözleşmenin 35. maddesinin 1. paragrafı ile belirlenmiş kabul edilebilirlik kriterlerine uygunluk” başlıkları altındaki bölümlerin aşılmaması gerekmektedir. Bu biçimsel koşula uyulmadığı takdirde, başvuru reddedilmektedir.

3- AİHM İçtüzüğünün 47. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendinde yer alan, “… başvurucu, olaylara, ileri sürülen Sözleşme ihlallerine ve gerekçelerine ilişkin ayrıntılı açıklamalarını ekleyerek bu bilgileri tamamlayabilir. Ancak bu bilgiler 20 sayfayı geçmemelidir” ibaresi [1], söz konusu maddenin eki niteliğinde olan “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde yargılama sürecinin başlatılması” başlıklı Uygulama Yönergesinin 7. maddesinde yer alan, aşağıdaki açıklama ışığında uygulanmalıdır [2]:

“Başvurucular, başvuru konusu olayları, şikayetleri ve kabul edilebilirlik kriterlerine uyulduğunu gösteren açıklamaları, başvuru formunda sağlanan alanlara yerleştirmelidir. Başvurucunun verdiği bilgiler, AİHM’nin, başvurunun niteliğini ve konusunu belirleyebilmesine yetmeli ve bu biçimde doldurulan başvuru formu, kendi başına yeterli olmalıdır. Başvuru formuna, sadece, “bakınız ek” yazarak veya hiçbir atıfta bulunmaksızın, başvuru konusu olayları, şikayetleri ve kabul edilebilirlik kriterlerine uyulduğunu gösteren açıklamaları eklemek kabul edilemez. Belirtilen bilgilerin başvuru formunda yer almasının nedeni, AİHM’nin, bakacağı başvurularla ilgili süratle niteleme yapmasını ve yetkili birimi belirlemesini kolaylaştırmaktır. Gerekliyse, 20 sayfayı geçmeyen ayrı bir belgede ek açıklamalar [başvuru formuna] eklenebilir: Söz konusu ek açıklamalar, başvuru formunda bulunması gereken, olayların anlatımıyla, şikayetlerle ve kabul edilebilirlik kriterleriyle ilgili bölümlerin yerine geçemez ve sadece, geliştirici nitelikte olabilir. Belirtilen bilgileri içermeyen başvuru formu, AİHM İçtüzüğünün 47. Maddesine uygun olarak düzenlenmiş sayılmaz.”     

4- AİHM’ye başvuru formunun, AİHM İçtüzüğünün 47. ve “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde yargılama sürecinin başlatılması” başlıklı Uygulama Yönergesinin 7. maddelerine uygun biçimde düzenlenmiş olması için, olayların, şikayetlerin ve kabul edilebilirlik kriterlerine uyulduğunun, formun içinde anlatılması; kabul edilebilirlik kriterlerine uyulduğunun gösterilmesi için de, iç hukuk yollarının tüketilmesi sürecinin aşamalarında sunulan dilekçelerin, idari ve yargısal kararların ve süreçle ilgili belgelerin forma eklenmiş olması gerekmektedir. Azami 20 sayfalık ek belgede ise, sadece, başvuru formunun içerdiği bilgi ve açıklamaları geliştirici bilgi ve açıklamalar yer alabilir.   



[1] AİHM İçtüzüğünün son Türkçe çevirisi 1 Haziran 2015 tarihlidir ve güncel değildir; güncel metin 1 Ağustos 2018 tarihlidir. Ancak, İçtüzüğün 47. maddesi ayrıca çevrilmiş olup, söz konusu maddeyle ilgili 5 Ekim 2015 tarihli son değişikliği içermektedir: 
https://www.echr.coe.int/Documents/Rule_47_TUR.pdf (erişim t. 24.12.2018)

[2] Burada belirtilen açıklamalar, güncel olan, 1 Ağustos 2018 tarihli AİHM İçtüzüğünün ekindeki Uygulama Yönergesinde (Practice Direction – “Institution of Proceedings”) yer almakta olup, Türkçe çevirisi henüz yapılmamıştır:
https://www.echr.coe.int/Documents/PD_institution_proceedings_ENG.pdf (erişim t. 24.12.2018)