AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ’NE EK 7 NO’LU PROTOKOL’ÜN İÇERİĞİ VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİYLE İLGİLİ BİLGİ NOTU

15186
1) Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) ek 7 no.lu Protokolü 2.5.2016 tarihinde onaylamıştır. Bu Protokol, 9. maddesi uyarınca, Türkiye açısından 1.8.2016 tarihinde yürürlüğe girecek ve 7. maddesi uyarınca, içerdiği hak ve güvenceler AİHS’ye ek hak ve güvenceler olarak işlem görecektir.

2) Bunun sonucunda;

  • 6216 sayılı “Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun”un 45. maddesine göre oluşan ve Anayasada yer alan temel hak ve özgürlükler ile AİHS ve ek protokollerin belirlediği “ortak koruma alanı” yani, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkının kapsamı, ek 7 no.lu Protokolün getirdiği yeni hak ve güvenceler ölçüsünde genişlemiş olacaktır;
  • Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne de, iç hukuk yolları tüketildikten sonra, ek 7 no.lu Protokolün getirdiği yeni hak ve güvencelere dayanarak bireysel başvuruda bulunulabilecektir.

3) AİHS’ye ek 7 no.lu Protokol aşağıdaki hak ve güvenceleri içermektedir:

  • Yabancının sınır dışı edilmesiyle ilgili olarak, yasaya uygun karar alınmış olması, sınır dışı edilmesine karşı gerekçe sunabilmesi, durumunun yetkili organlarca incelenmesi ve temsil edilebilmesi konularında usuli güvenceler (md. 1);
  • Ceza mahkumiyetinde üst yargı organına başvurma hakkı (md. 2);
  • Haksız mahkumiyet durumunda tazminat hakkı (md. 3);
  • Aynı suçtan iki kez yargılanmama ve cezalandırılmama güvencesi (md. 4);
  • Eşler arasında, özel hukuk alanında hak ve sorumluluk eşitliği (md. 5).

4) Ek 7 no.lu Protokolün Türkçe metni, 8.4.2016 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 28.3.2016 tarihli ve 2016/8717 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının ekinde yer almaktadır.

 

Av. Münci Özmen
Türkiye Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi
Yürütme Kurulu Üyesi