KURTULUŞUN İLK ÇAĞRISI

819

Mustafa Kemal Paşa’nın 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkışından bir ay sonra (21-22 Haziran 1919) yayımlanan AMASYA GENELGESİ, Türk Halkına isyan çağrısıdır. Amasya Genelgesi, İstanbul’un gönderdiği Mustafa Kemal Paşa’nın, Anadolu’ya ayak basmasının ardından İşgalcilere karşı açıktan, İstanbul’un mütareke hükümetlerine karşı örtülü isyan çağrısıdır

Havza’da kendisini ziyaret eden heyetin Amasya’ya daveti, Mustafa Kemal için daha örgütsel bir aşamanın kapısını aralayacaktır. Amasya’da 2 hafta içinde (12-26 Haziran 1919) yaşananlar, alınan kararlar, Türklerin ve TÜRKİYE’nin kaderini etkileyecek önemdedir. Tarihe Amasya Genelgesi olarak geçecek metin, Mustafa Kemal Paşa, Rauf Bey (Orbay) Refet Paşa (Bele) Ali Fuat Paşa (Cebesoy) tarafından imzalanmış, Kazım Karabekir ve Mersinli Cemal Paşa’ya iletilip onaylarının alınmasından sonra yayımlanmıştır.

Amasya Genelgesi aslında bir isyan bildirisidir: “Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu” tespitinden sonra, “Bağımsızlığın, milletin azim ve kararıyla gerçekleşeceği“nin ilanı, İstanbul dışında bir otorite ve inisiyatif merkezi oluşturulması çağrısıdır. Hele ki; “İstanbul Hükümetinin görevini yapamadığı” belirtilerek, “Sivas’ta toplanacak meclis için, ülkenin her yöresinde milli duyarlılık sahibi temsilcilerin seçilerek gönderilmesinin” istenmesi, İstanbul’a karşı Anadolu’nun meydan okumasıdır.

Amasya Genelgesi, bölgesel kurtuluşa odaklanmış kongrelerden farklı olarak, ülkenin tamamını kapsayıcı özellikteki Sivas Kongresi’nin ve 23 Nisan 1920’de gerçekleşecek Milli Mücadele’nin meşruiyet organı TBMM’nin önsözü olarak tarihteki yerini alacaktır.

Amasya’dan dünyaya duyurulan isyan metninde; “Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu” tespitinden sonra, “Bağımsızlığın milletin azim ve kararı ile gerçekleşeceğine” inanç ve güven vurgulanmıştı. Bilinmelidir ki, Türk Milleti, azim ve kararlılıkla elde ettiği bağımsızlığını ve Cumhuriyeti bugün de aynı kararlılıkla her türlü tehdit ve tehlikeye karşı savunacaktır.

Başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere kurtuluşun ve kuruluşun mimarlarını saygıyla anıyoruz.

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ