LOZAN: BAĞIMSIZLIK VE ONUR BELGESİ

1219

Birinci Dünya Savaşı’nın çıkış nedeni, Osmanlı İmparatorluğu’nun enerji zengini coğrafyasının emperyal güçler tarafından sulh masasında paylaşılamamasıydı. 19. yüzyıl Avrupa’sında çok kullanılan “Doğu Sorunu”, Osmanlı imparatorluğunun parçalanmasının diplomatik telaffuzuydu.

Osmanlı İmparatorluğu’nun, 1914-1918 arası 4 yıl süren Birinci Paylaşım Savaşı’nın dışında kalması olanaksızdı. çünkü kazanan tarafın ödülü Osmanlının siyasi coğrafyası olacaktı. Savaşın sonucu aslında baştan belliydi. Büyük savaş, Osmanlının da içinde bulunduğu devletlerin yenilgisiyle bitince vakit kaybetmeden Sevr hazırlıklarına başlandı.

Sevr’e göre Anadolu parçalanıyor, çok dar bir alanın bırakıldığı Türklere ekonomik ve siyasal sömürge olmak dışında bir seçenek tanınmıyordu. Bu durumda ya Sevr’i kabullenip sömürgeleşecek ya da yeni bir savaşa girişecektik.

Türkler, emperyalist yağmacıları bir kez daha şaşırtacak, artık belini doğrultamaz diyenlere inat 1919-1922 arası üç yıl daha savaşacaktır. Bu son savaş, elde kalan son vatan parçası Anadolu içindir. Bu son savaşta cephedeki Mehmetlerin, cephe gerisindeki kadınıyla erkeğiyle sivil halkın direnci, özverisi, kararlılığı kurtuluşun yolunu açacaktır.

Beklenmeyen mucize gerçekleşmiş, Sevr’in Türklere silah zoruyla kabul ettirilmesi için emperyalizmin tetikçisi olarak Anadolu’ya çıkarılan Yunan ordusu, 1919-1922 arası 3 yıl süren olağanüstü bir mücadelenin sonunda bozguna uğratılmıştır.

Barış Konferansı için İsviçre’nin Lozan kenti belirlenmiştir. Savaşan taraflar ve ilgili devletler arasında yaklaşık 8 ay süren çetin müzakereler sonunda mutabakat sağlanmasıyla ortaya çıkan metin, nihayet 24 Temmuz 1923'te imzalanmıştır. Atatürk’ün; “Bu antlaşma, Türk Milleti aleyhine, asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşmasıyla tamamlandığı zannedilmiş büyük bir suikastın çöküşünü ifade eder bir belgedir. Osmanlı devrine ait tarihte örneği bulunmayan bir siyasi zafer eseridir” sözleri Lozan Antlaşmasının çok anlamlı bir özetidir.

Bağımsızlık ve özgürlük belgesi Lozan Antlaşması’nın 97. yılında, başta Gazi Mustafa Kemal Paşa ve Lozan baş delegesi İsmet Paşa olmak üzere, işgalcileri ülkeden kovan askeri zaferin ardından gelen diplomatik zaferin mimarlarını saygıyla anıyoruz. TÜRKİYE Cumhuriyeti’nin Tapu Senedi Lozan Antlaşmasının önemi ve değerinin gün geçtikçe daha iyi anlaşıldığını bir kez daha vurgulamak istiyoruz.

TÜRKİYE Barolar Birliği