TBB’den "Mülteci Hukukunda Mesleki Sorunların Tespiti ve Çözüm Önerileri" Çalıştayı
TÜRKİYE Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi, baroların bünyesinde bulunan insan hakları, mülteci hukuku ve avukat hakları alanında faaliyette bulunan merkez ve komisyonlarından temsilcilerin katılımı ile “Mülteci Hukukunda Mesleki Sorunların Tespiti ve çözüm önerileri” konulu bir çalıştay düzenledi.
Mülteci Hakları çalışma Grubu tarafından 6 Kasım 2021 tarihinde gerçekleştirilen çalıştaya toplam 41 barodan 64 temsilci; Şanlıurfa, Gaziantep, Hatay, Kilis Hukuk Klinikleri sorumlu avukatları, TÜRKİYE Barolar Birliği İnsan Hakları Merkezi Mülteci Hakları çalışma Grubu üyeleri ve İnsan Hakları Merkezi temsilcileri katılım sağladı.
İki temel oturumdan oluşan çalıştayın ilk oturumunda sığınmacı ve göçmenlere yönelik olarak adli yardım hizmeti veren barolar bünyesinde görev alan meslektaşların yaşadığı mesleki sorunların tespiti ve çözüm önerileri ve sığınmacı ve göçmenlerin hak ve hizmetlere erişmede yaşadığı sorunlar üzerinde duruldu. İkinci oturumda ise sığınmacı ve göçmenlere sunulan avukatlık hizmeti kapsamında yaşanan mesleki sorunlar tespit edilerek ve çözüm önerileri getirildi.
çalıştayda özetle şu sorunlar ve çözüm önerileri kayda geçirildi:
1- Adli Yardım Hizmetleri Açısından:
- Sığınmacı ve göçmenlere adli yardım hizmeti sunan baroların atama koşullarında yeknesak bir uygulamanın bulunmadığı; çalıştaya katılım gösteren barolardan bir kısmının adli yardım ataması yapabilmek için başvurucunun mali durum araştırmasının yapıldığı; bazı baroların ise beyan üzerine atama gerçekleştirildiği;
- Bir kısım baronun, başvurucunun yabancı olması nedeniyle atama yapmadığı;
- İl barolarının adli yardım hizmetinin sunulma koşulları ve İltica Hukuku alanında eğitim taleplerinin olduğu ve bu eğitimlerin acil bir ihtiyaç olduğu;
- Vekaletname ve tercüman masrafları ile yol giderlerinin görevlendirmenin başında ödenmemesi, şehir merkezinden uzakta bulunan geri gönderme merkezlerine ulaşım imkanlarının güçlüğü, adli yardım ücretlerinin düşük ve geç ödenmesi ve başvurunun ardından başvurucuya ulaşılamaması nedenleri ile meslektaşların görev almaktan imtina edebildiği;
- Adli yardım görevlendirme evrakının idare mahkemeleri tarafından vekaletname yerine kullanıldığı, ancak hukuk mahkemeleri, idare ve bankalar dahil sair kurumlar tarafından kabul edilmediği;
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu 77’inci maddede düzenlendiği üzere, asıl taraftan alınacak muvafakatnamenin ilgili idare ve sair kurumlar tarafından kabul edilmesinin temini için Göç İdaresi Başkanlığı başta olmak üzere Noterler Birliği, Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü nezdinde görüşme yapılması gerektiği;
- Sivil toplu kuruluşları bünyesinde bulunan tercümanlardan geri gönderme merkezlerinde başvurucu ile yapılacak görüşme esnasında faydalanılabilmesi amacıyla 6458 sayılı Yasanın 81/3’üncü maddesinin işletilmesi gerektiği belirtilmiştir.
2- Avukatlık Hizmetleri Açısından:
- Sığınmacı ve göçmenlerin yasada karşılığı bulunmayan polis merkezlerinde uzun süre tutulduğu, kendileri ile görüş sağlanamadığı, bu merkezlerde hak ihlalleri yaşandığı;
- özellikle büyük şehirlerde kişinin dosyasına erişim hususunda sorun yaşandığı;
Geri gönderme merkezlerinde, Avukatlık Kanunu 2’inci maddesinin uygulanmadığı; avukatın dosya incelemesinin temin edilmediği avukat ve müvekkil görüşmesinde tercümandan faydalanma ve görüş koşulları bakımından ciddi sorunlar yaşandığı adli yardım görevlendirme evrakının idare mahkemeleri tarafından vekaletname yerine kullanıldığı, ancak hukuk mahkemeleri, idare ve bankalar dahil sair kurumlar tarafından kabul edilmediği;
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu 77’inci maddede düzenlendiği üzere, asıl taraftan alınacak muvafakatnamenin ilgili idare ve sair kurumlar tarafından kabul edilmediği;
- Transit bölgelerde avukatın sığınmacı veya göçmene erişememesinden kaynaklı ağır hak ihlallerinin yaşandığı;
- çeşitli yargı kararlarından örnekle birçok ilde hakimlerin sığınmacı ve göçmenlere uygulanacak hukuk konusunda hak arama özgürlüğünü ihlal edecek düzeyde ve çelişkili kararlar oluşturduğu;
- Göç idaresi uzmanlarının Avukatlık Kanunu ve insan hakları alanında bilgilendirilmesi gerektiği…
çözüm önerilerinin arasında baroların insan hakları, avukat hakları ve mülteci hukuku alanında ortak çalışmalar yürütmesi; Göç İdaresi Başkanlığı, Noterler Birliği gibi konu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli görüşmelerin yapılması; TBB İnsan Hakları Merkezi bünyesinde yargı kararlarının derlenmesi; barolar ve TBB İnsan Hakları Merkezi tarafından izleme ve periyodik raporlama yapılması; baroların sığınma alanındaki kapasitelerinin artırılması için başta eğitim faaliyetleri olmak üzere saha ziyaretlerine ağırlık verilmesi yer aldı.
TBB İnsan Hakları Merkezi Başkanı Av. İzzet Varan, barolar tarafından ilgili taleplerin yazılı olarak bildirilmesi halinde TBB Yönetim Kurulu’nun onayına sunulacağı yönünde bilgilendirmede bulunarak, TBB İnsan Hakları Merkezi Mülteci Hakları çalışma Grubu ve ilgili kurumlar ile yuvarlak masa çalışması yapılması ve sonuçlarının Adalet Bakanlığı ile değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Haber ile ilgili Görseller
